IJmond – De mentale gezondheid van jongvolwassenen (16 tot en met 25 jaar) in
GGD-regio Kennemerland staat onder druk.

Het aantal jongvolwassenen met serieuze suïcidale gedachten is schrikbarend hoog (31%). Ook heeft ongeveer de helft van de jongvolwassenen vaak stress en psychische klachten. Dit en meer blijkt uit de resultaten van de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2022.

In sociale omgeving
In de sociale omgeving laten jongvolwassenen ook ongunstige cijfers zien. De meerderheid
van de jongvolwassenen in GGD-regio Kennemerland voelt zich eenzaam (62%), waarvan
26% sterk eenzaam. Mogelijk speelt de coronaperiode met bijbehorende maatregelen hier
een rol bij. Eenzaamheid komt het meeste voor bij praktisch opgeleide jongvolwassenen
(voortgezet speciaal onderwijs, praktijkonderwijs, vmbo of mbo-niveau 1), vrouwen en
alleenwonenden. GGD Kennemerland maakt zich zorgen over de mentale gezondheid van
de jongvolwassenen. De resultaten van dit onderzoek laat zien dat aandacht voor de
mentale gezondheid van jongvolwassenen én actie noodzakelijk zijn.

Gezonde leefstijl
Ongezond gedrag, zoals te weinig bewegen, ongezonde voeding, roken en het gebruik van
alcohol en drugs, is verantwoordelijk voor 20% van de ziektelast. 24% van de
jongvolwassenen in GGD-regio Kennemerland heeft overgewicht: 18% matig en 6% ernstig. Slechts een kwart komt dagelijks aan minimaal een half uur beweging toe.

Alcohol, roken en drugs
Het genotmiddelengebruik (alcohol, roken, drugs) in GGD-regio Kennemerland is hoog.
77% van de jongvolwassenen van 16 t/m 25 jaar drinkt alcohol en 20% is zware drinker.
14% rookt dagelijks tabak en 20% heeft in de afgelopen vier weken wiet of hasj gebruikt.
Ondanks dat alcohol, tabak en cannabis verboden is voor personen onder de 18 jaar, wordt
dit in GGD-regio Kennemerland toch veel gebruikt door de 16-17 jarigen.

Bert van de Velden, Directeur Publieke Gezondheid Kennemerland: “Om gezondheidswinst
te behalen is het belangrijk om mensen al op jonge leeftijd te verleiden tot gezond gedrag.
Dit begint thuis bij de ouders en later door met andere betrokkenen rond het kind goed
samen te werken. Dat kan onder andere leiden tot gezonde school- en sportkantines en het
stimuleren van de NIX18 campagne. Als GGD Kennemerland staan we klaar om ouders in
hun opvoedtaak te ondersteunen en onze samenwerkingspartners van advies te dienen.”

Ook zijn een aantal gemeenten al aan de slag gegaan met OKO (Opgroeien in een
Kansrijke Omgeving). Dit is een werkwijze om jongeren gelukkiger en gezonder op te laten
groeien en te voorkomen dat ze gaan drinken, roken of drugs gebruiken. GGD
Kennemerland stimuleert gemeenten om deel te nemen aan dit soort trajecten die gericht
zijn op preventie.

Gevolgen coronaperiode
De coronamaatregelen zoals lockdowns, sluiting van scholen, digitale lessen, verplicht
thuiswerken en 1,5 meter afstand houden, hebben impact gehad op het dagelijks leven van
jongvolwassenen. 42% van de jongvolwassenen heeft enkel negatieve gevolgen ervaren
van de coronaperiode. Afwezigheid van evenementen, buitenland vakanties en sociale
contacten werden hier het vaakst als reden genoemd. 62% had door de coronaperiode ook
hulp of steun nodig, met name omdat zij niet lekker in hun vel zaten. Toch had de
coronaperiode voor jongvolwassenen ook een positieve invloed. Zo gaven ze aan minder
geld uit te geven, hadden ze meer rust en minder reistijd door thuisonderwijs of
thuiswerken.

Onderzoek
Van april tot en met augustus 2022 hebben alle GGD’en een onderzoek uitgevoerd onder
Nederlandse jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar): de Corona Gezondheidsmonitor
Jongvolwassenen. De GGD’en voeren de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen
2022 uit in het kader van de GOR-COVID-19 Integrale Gezondheidsmonitor. Hierbij wordt
samengewerkt met GGD GHOR Nederland, het RIVM, het Nivel en ARQ Nationaal
Psychotrauma Centrum, samen het Netwerk GOR. ZonMw is namens het ministerie van
VWS opdrachtgever van de monitor.

Het is de eerste keer dat dit onderzoek plaatsvond in GGD-regio Kennemerland. Bijna 3.250 jongvolwassenen in GGD-regio Kennemerland hebben een vragenlijst ingevuld over hun gezondheid, leefstijl en welzijn. Zij zijn geworven via social media advertenties en offline kanalen. Het is onduidelijk of jongvolwassenen met een slechtere mentale gezondheid vaker hebben meegedaan. De resultaten van de monitor vormen een basis voor het adviseren en ondersteunen van lokale en regionale beleidsmakers en het ministerie van VWS bij beleidsvorming.

Meer informatie
Alle resultaten van de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen voor de GGD-regio
Kennemerland en de 9 afzonderlijke gemeenten zijn te vinden in de Gezondheidsatlas van
GGD Kennemerland op www.gezondheidsatlaskennemerland.nl.